Προστασία των αγροτικών επιδοτήσεων από κατασχέσεις

Αθήνα, 29 Νοεμβρίου 2019.
Αριθ. Πρωτ.: Δ.ΕΙΣΠΡ. Β 1165548 ΕΞ 2019

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ Β

Ταχ. Δ/νση: Πανεπιστημίου 20
Ταχ. Κώδικας: 10672-ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο: 2103635439
Fax: 2103635077

ΠΡΟΣ: Το Υπουργείο Οικονομικών
Αυτοτελές Τμήμα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
Λεωχάρους 2, 10562-ΑΘΗΝΑ.
(υπόψη: κας. Α. Χατζαλή)

Σε συνέχεια του με Α.Π. 132727 ΕΞ 2019/25-11-2019 εγγράφου σας, με το οποίο μας αποστείλατε συνημμένα φωτ/φο της με αριθ. πρωτ. 2042/21-11-2019 Ερώτησης των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ: Αραχωβίτη Σταύρου, Αβραμάκη Ελευθερίου, Αλεξιάδη Τρύφωνος, Αναγνωστοπούλου Αθανασίας (Σίας), Αποστόλου Ευάγγελου. Βαγενά-Καληδόνη Αννας, Βαρδάκη Σωκράτη, Βαρεμένου Γεώργιου, Βασιλικού Βασίλειου. Βέττα Καλλιόπης, Γκαρά Αναστασίας, Γκιόλα Ιωάννη, Δρίτσα Θεόδωρου, Ζαχαριάδη Κων/νου, Ζεϊμπέκ Χουσεϊν. Ηγουμενίδη Νικολάου, Θραψανιώτη Εμμανουήλ. Καλαματιανού Διονυσίου, Καρασαρλίδου Ευφροσύνης (Φρόσως), Κάτση Μάριου, Καφαντάρη Χαράς. Κόκκαλη Βασιλείου, Λάππα Σπυρίδωνος, Μάλαμα Κυριακής, Μαμουλάκη Χαράλαμπου, Μάρκου Κων/νου, Μεϊκόπουλου Αλάξανδρου, Μιχαηλίδη Ανδρέα, Μουζάλα Ιωάννη, Μπάρκα Κων/νου, Ξανθόπουλου Θεόφιλου, Παπαδόπουλου Αθανασίου (Σάκη), Παπανάτσιου Αικατερίνης, Πέρκα Θεοπίστης (Πέτης), Πολάκη Παύλου, Πούλου Παναγιού (Γιώτας), Σαντορινιού Νεκτάριου, Σαρακιώτη Ιωάννη, Σκουρολιάκου Παναγιώτη (Πάνου), Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυς), Συρμαλένιου Νικολάου, Τελιγιορίδου Ολυμπίας, Τζάκρη Θεοδώρας, Τζούφη Μερόπης, Τριανταφυλλίδη Αλεξάνδρου, Τσίπρα Γεωργίου, Χαρίτου Δημητρίου, Φάμελλου Σωκράτη. Χαρίτση Αλεξάνδρου, Χατζηγιαννάκη Μιλτιάδη, Χρηστίδου Ραλλίας και Ψυχογιού Γεωργίου με θέμα: «Προστασία των αγροτικών επιδοτήσεων από κατασχέσεις», σας γνωρίζουμε στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7 και 9 του ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων), όπως ισχύει και του άρθρου 48 παρ. 1 του ν. 4174/2013, ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. έχει την υποχρέωση να επιδιώξει την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο καθώς και τη διακοπή της παραγραφής τους, ανεξάρτητα από την αιτία προέλευσης αυτών, λαμβάνοντας όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά, ποινικά και λοιπά μέτρα κατά των οφειλετών και των συνυπεύθυνων, μεταξύ των οποίων και η κατάσχεση εις χείρας τρίτων. Η κατάσχεση δεν αίρεται πριν την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για. το οποίο επιβλήθηκε.

Ωστόσο, με τη διάταξη του άρθρου 30 παρ. 4 του Κ.Κ.Δ.Ε. σε συνδυασμό με με την αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Α 1115805 ΕΞ 2017/31.7.2017 Απόφαση του Διοικητή της Λ.Α.Δ.Ε. περί μεταβίβασης αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής «Με εντολή Διοικητή» σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης, παρέχεται η ευχέρεια στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. μετά από σχετική αίτηση του οφειλέτη να περιορίσει με αιτιολογημένη Απόφαση του το ποσό ή ποσοστό της κατάσχεσης που του επιβλήθηκε υπό προϋποθέσεις που ορίζονται στην ΠΟΛ.1092/2014 εγκύκλιο της Διοίκησης.

Επίσης, με τη διάταξη του άρθρου 31 παρ. 2 του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4336/2015 (ΦΕΚ. 94^Α/14-08-2015) ισχύει το ακατάσχετο καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα για κάθε φυσικό πρόσωπο, επομένως και για τους αγρότες, μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ο μοναδικός ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός (σχετ. ΠΟΛ.1222/2015 και ΠΟΛ.1182/2014).

Περαιτέρω, στη διάταξη της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 32 του ν. 4314/2014 (ΦΕΚ. 265^Α) ρητά ορίζεται ότι: «οι προκαταβολές και οι ενδιάμεσες πληρωμές των δικαιούχων για την υλοποίηση των πράξεων που συγχρηματοδοτούνται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας και το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σι: κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην περίπτωση αυτή παραμένουν σε ισχύ οι γενικές διατάξεις περί φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων, χωρίς όμως τον όρο της παρακράτησης. Οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση τον έργου, δύνανται να κατάσχονται, συμψηφίζονται, παρακρατούνται ή να αποδίδονται για λογαριασμό του δικαιούχου και καταβάλλονται με την υποχρεωτική προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Ο διατάκτης της πληρωμής κατά την έκδοση της απόφασης έγκρισης της πληρωμής ορίζει ρητά, ότι η ενίσχυση αυτή εμπίπτει στις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και αν η πληρωμή αφορά προκαταβολή, ενδιάμεση ή τελική πληρωμή.».

Τέλος, με τη διάταξη του άρθρου 12 του ν. 4587/2018: «Επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ. 218Α /24-12-2018) τροποποιήθηκε το ανωτέρω άρθρο 32 του ν. 4314/2014 (ΦΕΚ. 265 ν) και προστέθηκε παράγραφος 5, (με έναρξη ισχύος από: 10-12-2018), σύμφωνα με την οποία: «Οι προκαταβολές, οι ενδιάμεσες και οι τελικές πληρωμές που λαμβάνουν οι δικαιούχοι βάσει καθεστώτων στήριξης στα πλαίσια της κοινής (αγροτικής πολιτικής, οι οποίες αφορούν: α) τη βασική ενίσχυση, β) την πράσινη ενίσχυση, γ) τις ενισχύσεις που χορηγούνται σε γεωργούς νεαρής ηλικίας, δ) τις ενισχύσεις που χορηγούνται σε μικροκαλλιεργητές. ε) τις συνδεδεμένες ενισχύσεις και στ) την ειδική ενίσχυση βάμβακος του Κανονισμού 1307/2013, δεν κατάσχονται στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται με οφειλές προς το Δημόσιο και οποιονδήποτε φορέα του δημοσίου τομέα, καθώς και προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, μέχρι τον ποσού των επτά χιλιάδων πεντακοσίων (7.500) ευρώ ετησίως. Σε περίπτωση επιβολής κατάσχεσης σε τραπεζικές καταθέσεις εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων ως τρίτων, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι πληρωμές των ανωτέρω άμεσων ενισχύσεων, τα πιστωτικά ιδρύματα εξετάζουν αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την επιβολή της κατάσχεσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας. Οι διατάξεις της παρούσας είναι ειδικές και κατισχύουν κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης που ορίζει διαφορετικά».

Τονίζεται ότι με την Ε.2007/2019 εγκύκλιο της Α.Α.Δ.Ε. κοινοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, και η ανωτέρω διάταξη του άρθρου 12 του ν. 4587/2018, (με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 32 του ν. 4314/2014 και ισχύει πλέον από 10-12-2018 το ακατάσχετο των άμεσων κοινοτικών ενισχύσεων του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής έως του ποσού των 7.500 ευρώ ετησίως), πρωτίστως προς όλες τις Υπηρεσίες της για την ενημέρωση τους και τις δικές τους περαιτέρω νόμιμες ενέργειες για την προστασία των δικαιούχων των συγκεκριμένων ενισχύσεων.

Επιπροσθέτως, επειδή παρατηρήθηκαν στην πράξη περιπτώσεις αγροτών που, αν και δικαιούνταν να εισπράξουν τις ανωτέρω κοινοτικές ενισχύσεις, ωστόσο Πιστωτικά Ιδρύματα, που δεν γνώριζαν τη συγκεκριμένη διάταξη για το ακατάσχετο αυτών έως του ποσού των7.500€, απέδωσαν τα ποσά αυτά στη Φορολογική Διοίκηση δυνάμει κατασχετηρίων, εστάλη σχετικό έγγραφο της Α.Α.Δ.Ε. προς το γραφείο του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφιστώντας του την προσοχή για την άμεση ενημέρωση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων, (ως αποκλειστικά αρμόδιων με βάση τη ρητή διάταξη του συγκεκριμένου νόμου να εξετάζουν, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την επιβολή της κατάσχεσης), αναφορικά με το ακατάσχετο των συγκεκριμένων άμεσων κοινοτικών ενισχύσεων και την ορθή εφαρμογή από αυτά της διάταξης της παρ. 5 του άρθρου 32 του ν. 4314/2014, με κυρίαρχο πάντα στόχο την προστασία των δικαιούχων αγροτών από την κατάσχεση των ποσών των κοινοτικών ενισχύσεων μέχρι του θεσπισθέντος ακατασχέτου ορίου αυτών.

Τέλος, ως έχει επισημάνει η Α.Α.Δ.Ε. σε όλα τα απαντητικά της έγγραφα προς το Αυτοτελές Τμήμα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου του ΥΠ.ΟΙΚ. επί υποβληθεισών Ερωτήσεων/Έπερωτήσεων/Αναφορών κλπ. βουλευτών με θέμα το ακατάσχετο των κοινοτικών ενισχύσεων/επιδοτήσεων, τα ακατάσχετα θα πρέπει να προβλέπονται από ρητή διάταξη νόμου, καθώς δυσχεραίνουν ουσιαστικά ή ακόμα και αποκλείουν την παροχή έννομης προστασίας στον δανειστή στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Αρμόδιος φορέας τόσο για την πρόταση νομοθετικών ρυθμίσεων για τη θέσπιση του ακατάσχετου των αγροτικών επιδοτήσεων, για την υποχρέωση στη συνέχεια ενημέρωσης των Πιστωτικών Ιδρυμάτων ή τυχόν άλλων εκκαθαριζουσών Υπηρεσιών για το ακατάσχετο αυτό, το οποίο σημειώνεται ότι ισχύει όχι μόνο έναντι του Δημοσίου αλλά και έναντι κάθε ιδιώτη δανειστή, καθώς και για την πλήρη παράθεση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου σχετικά με την προστασία από τις κατασχέσεις όλων των αγροτικών ενισχύσεων του Πρώτου και του Δεύτερου Πυλώνα της Κ.Α.Π.(που ζητείται με την παρούσα), είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο οποίο και θα πρέπει να αποσταλεί η συγκεκριμένη Ερώτηση.

Η Φορολογική Διοίκηση λαμβάνει τα αποδιδόμενα από τα Πιστωτικά Ιδρύματα ποσά με βάση τη θετική δήλωσή τους ως τρίτων κατ’ άρθρο 32 Κ.Ε.Δ.Ε., που, ως εξώδικη διαδικαστική πράξη, δεν υπόκειται σε ανάκληση, χωρίς περαιτέρω να δύναται να ελέγξει την προέλευση τους, ήτοι τη φύση τους ως ακατάσχετων ή μη. Αντιθέτως, τα Πιστωτικά Ιδρύματα οφείλουν να πραγματοποιούν τον έλεγχο αυτόν, κάθε φορά που ποσά τα οποία αφορούν σε κοινοτικές επιδοτήσεις κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς οφειλετών του Δημοσίου, στους οποίους έχει επιβληθεί κατάσχεση από τη Φορολογική Διοίκηση, και, εφόσον προβλέπονται ρητά ως ακατάσχετα στις κείμενες διατάξεις, οφείλουν να μην τα αποδίδουν στη Φορολογική Διοίκηση αλλά στους δικαιούχους τους.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΣΑΪΤΗΣ

Πηγή : Taxheaven.gr